سیستمعامل اندروید بزرگترین سهم نصبشده را در میان پلتفرمهای موبایل مختلف در سراسر جهان دارد. صدها میلیون دستگاه موبایل در بیش از ۱۹۰ کشور جهان توسط اندروید قدرت گرفتهاند. تا پایان سال ۲۰۲۱، اندروید حدود ۷۱٪ از سهم بازار جهانی را در اختیار داشت و این روند همچنان در حال رشد است. شرکت Open Handset Alliance برای نخستینبار اندروید را بر اساس نسخهای اصلاحشده از هسته لینوکس و سایر نرمافزارهای متنباز توسعه داد. در مراحل ابتدایی گوگل از این پروژه حمایت کرد و در سال ۲۰۰۵، کل شرکت را خریداری نمود. در سپتامبر ۲۰۰۸، اولین دستگاه اندرویدی وارد بازار شد. اندروید بهدلیل ویژگیهای فراوانی که ارائه میدهد، صنعت سیستمعامل موبایل را تحت سلطه خود قرار داده است.
دستگاههای اصلی که از اندروید استفاده میکنند:
-
گوشیهای هوشمند
-
تبلتها
-
تلویزیونهای هوشمند (Android TV)
-
دستگاههای پوشیدنی (مانند ساعت هوشمند با Wear OS)
-
سیستمهای اطلاعاتی خودروها (Android Auto)
-
دستگاههای خانگی هوشمند
ویژگیهای اندروید:
-
متنباز بودن
-
پشتیبانی از انواع ارتباطات: GSM، CDMA، Wi-Fi، بلوتوث و …
-
دارای API برای مکانیابی (GPS)
-
پشتیبانی از فرمتهای مختلف چندرسانهای
-
قابلیت کنترل سختافزار چندرسانهای مانند دوربین و میکروفن
-
مرورگر داخلی WebKit با پشتیبانی از HTML5 و CSS3
-
قابلیت چندوظیفگی (multi-tasking)
-
پشتیبانی از گرافیک دو و سهبعدی و واقعیت مجازی
نسخههای اندروید: از Android 1.0 تا Android 15 (Vanilla Ice Cream) در سال ۲۰۲۴ منتشر شدهاند که هرکدام ویژگیها و بهبودهای خاص خود را داشتهاند.
زبانهای برنامهنویسی در توسعه اندروید:
-
جاوا (Java)
-
کاتلین (
-
Kotlin)
مزایای توسعه اندروید:
-
متنباز و جامعه بزرگ پشتیبانی
-
ارائه راهنمای طراحی توسط گوگل
-
امکان اجرای دو فعالیت در یک صفحه (Fragmentation)
-
انتشار راحتتر برنامهها در گوگلپلی
معایب توسعه اندروید:
-
تفاوت اندازه صفحه نمایشها و نیاز به طراحی ریسپانسیو
-
تنوع زیاد سختافزارها و نیاز به تست بیشتر
-
زمان و هزینه بیشتر برای توسعه و تست
۱. ابزارهای مورد نیاز برای توسعه اندروید برای شروع توسعه اندروید به ابزارهایی نیاز دارید که شامل موارد زیر هستند:
-
Android Studio: محیط توسعه رسمی که توسط گوگل ارائه میشود.
-
Android SDK: کیت توسعه نرمافزار شامل ابزارهای خط فرمان و APIها.
-
Emulator (شبیهساز): برای تست برنامهها بدون نیاز به دستگاه فیزیکی.
-
JDK (Java Development Kit): برای پشتیبانی از جاوا یا کاتلین.
۲. بازار کار توسعه اندروید در ایران بازار کار توسعهدهندگان اندروید در ایران پررونق است. از استارتاپهای کوچک گرفته تا شرکتهای بزرگ فناوری، همه بهدنبال توسعه اپلیکیشنهای موبایل هستند. با توجه به استفاده گسترده کاربران ایرانی از گوشیهای اندرویدی، تقاضا برای برنامهنویسان اندروید همچنان در حال رشد است.
۳. مقایسه اندروید با iOS
-
متنباز بودن اندروید در مقابل متنبسته بودن iOS.
-
ابزارهای بیشتر برای شخصیسازی در اندروید.
-
انتشار سریعتر اپلیکیشن در اندروید نسبت به اپاستور اپل.
-
گستره بزرگتر دستگاههای اندرویدی نسبت به تعداد محدود دستگاههای اپل.
۴. محبوبترین کتابخانههای اندروید
-
Retrofit: برای کار با API و درخواستهای شبکه.
-
Glide/Picasso: برای بارگذاری و نمایش تصاویر.
-
Room: برای مدیریت دیتابیس SQLite.
-
Dagger/Hilt: برای پیادهسازی تزریق وابستگی (Dependency Injection).
۵. آینده توسعه اندروید با پیشرفتهایی مانند Android Jetpack، Compose UI، و توسعه اندروید برای دستگاههای پوشیدنی و تاشو، آینده توسعه اندروید روشنتر از همیشه است. همچنین گسترش اینترنت اشیا (IoT) و دستگاههای هوشمند، فرصتهای جدیدی را برای توسعهدهندگان اندروید ایجاد کرده است.
۶. چرخه عمر برنامههای اندروید هر برنامه اندرویدی شامل مجموعهای از فعالیتها (Activity) است که چرخه حیات خاصی دارند، شامل onCreate، onStart، onResume، onPause، onStop و onDestroy. شناخت این چرخه برای کنترل دقیق رفتار برنامهها در تعامل با کاربر ضروری است.
۷. طراحی رابط کاربری در اندروید اندروید از XML برای طراحی رابط کاربری استفاده میکند. فایلهای XML اجزای مختلف رابط کاربری را تعریف میکنند و توسعهدهنده میتواند با استفاده از ابزارهای مانند ConstraintLayout، ظاهر حرفهای و واکنشگرا طراحی کند.
۸. مدیریت منابع (Resources) اندروید امکان استفاده از منابع خارجی مانند رشتهها (strings)، تصاویر (drawables) و رنگها (colors) را فراهم میکند. این منابع در دایرکتوری res قرار دارند و استفاده از آنها موجب تسهیل ترجمه، تغییر تم، و مقیاسپذیری برنامه میشود.
۹. امنیت در توسعه اندروید امنیت یکی از اولویتهای مهم در توسعه اندروید است. باید از ذخیرهسازی اطلاعات حساس در حافظههای ناامن پرهیز کرد، احراز هویت مناسب پیادهسازی کرد و از مجوزهای (permissions) مناسب استفاده نمود.
۱۰. روشهای درآمدزایی از اپلیکیشن اندرویدی توسعهدهندگان میتوانند از طریق تبلیغات درونبرنامهای، خرید درونبرنامهای، نسخه پریمیوم، فروش مستقیم اپلیکیشن یا اشتراک ماهانه از اپلیکیشنهای اندرویدی درآمد کسب کنند.
۱۱. اهمیت طراحی تجربه کاربری (UX) در اپلیکیشن اندرویدی طراحی تجربه کاربری مؤثر یکی از عوامل کلیدی موفقیت اپلیکیشنهای اندرویدی است. طراحی ساده، روان و دسترسی آسان به قابلیتها، تجربهای لذتبخش برای کاربران فراهم میکند و نرخ نگهداری کاربران را افزایش میدهد. توجه به بازخورد کاربران و انجام تستهای کاربردپذیری میتواند کیفیت UX را بهبود ببخشد.
۱۲. تست و خطایابی اپلیکیشن اندرویدی قبل از انتشار برنامه در گوگلپلی، انجام تستهای دقیق ضروری است. از ابزارهایی مانند Android Debug Bridge (ADB)، Logcat و Profiler برای شناسایی باگها، بهینهسازی عملکرد و مدیریت منابع استفاده میشود. همچنین تستهای واحد (Unit Testing) و تستهای UI با استفاده از ابزارهایی مثل Espresso باعث افزایش پایداری برنامه میشوند.
۱۳. بهینهسازی عملکرد اپلیکیشن بهینهسازی حافظه، کاهش مصرف باتری، و بهینهسازی سرعت بارگذاری صفحات از جمله عوامل مهمی هستند که بر تجربه کاربری و امتیاز اپلیکیشن در مارکت تأثیر میگذارند. استفاده از معماری مناسب، مدیریت صحیح منابع و اجتناب از حافظه نشت (Memory Leak) از روشهای بهبود عملکرد هستند.
۱۴. استفاده از پایگاه داده در اندروید برای ذخیرهسازی دادههای محلی، توسعهدهندگان میتوانند از SQLite یا Room استفاده کنند. Room یک لایه انتزاعی بر روی SQLite فراهم میکند که کار با پایگاه داده را آسانتر و امنتر میسازد. همچنین برای همگامسازی دادهها با سرور، استفاده از Retrofit و LiveData رایج است.
۱۵. استفاده از Android Jetpack Android Jetpack مجموعهای از کتابخانهها، ابزارها و معماریهایی است که توسعه اپلیکیشن را آسانتر و کارآمدتر میکند. کتابخانههایی مانند Navigation، Lifecycle، WorkManager و ViewModel بخشهایی از Jetpack هستند که ساختار توسعه را مدرن و قابل نگهداریتر میکنند.
منبع: https://www.geeksforgeeks.org/introduction-to-android-development/