یک شبکه گسترده (WAN) به سیستمی از اتصال دفاتر، مراکز داده، برنامه‌های ابری و فضای ذخیره‌سازی ابری اطلاق می‌شود. دلیل نامگذاری WAN این است که این شبکه فراتر از یک ساختمان یا محوطه‌ی فیزیکی محدود، چندین موقعیت جغرافیایی را دربر می‌گیرد و حتی می‌تواند در سراسر جهان گسترش یابد. به عنوان مثال، شرکت‌هایی که دارای شعبات بین‌المللی هستند، از WAN برای اتصال دفاتر خود استفاده می‌کنند. بزرگ‌ترین WAN جهان اینترنت است، زیرا شبکه‌ای از شبکه‌های مختلف جهانی است که به یکدیگر متصل شده‌اند.

هدف از اتصال WAN

امروزه WAN به عنوان ستون فقرات ارتباطی کسب‌وکارها عمل می‌کند. در پی دیجیتالی شدن منابع، شرکت‌ها از WAN برای اهداف زیر استفاده می‌کنند:

• برقراری ارتباط صوتی و تصویری
• اشتراک‌گذاری منابع میان کارکنان و مشتریان
• دسترسی به ذخیره‌سازی داده و پشتیبان‌گیری از داده‌ها
• اتصال به برنامه‌های اجرا شده در ابر
• اجرای برنامه‌های داخلی

نوآوری‌های فناوری WAN به سازمان‌ها امکان می‌دهد به شکلی امن، سریع و پایدار به اطلاعات دسترسی پیدا کنند و بهره‌وری و تداوم کسب‌وکار خود را تضمین کنند.

معماری WAN

معماری WAN بر اساس مدل اتصال سیستم‌های باز (OSI) تعریف می‌شود که شبکه‌های رایانه‌ای را در قالب هفت لایه استانداردسازی می‌کند:

• لایه 7 – لایه کاربرد: مدیریت تعاملات کاربر با شبکه.
• لایه 6 – لایه نمایش: آماده‌سازی داده برای انتقال، از جمله رمزگذاری.
• لایه 5 – لایه نشست: مدیریت اتصال و جلسات ارتباطی.
• لایه 4 – لایه انتقال: مدیریت طبقه‌بندی، بسته‌بندی و ارسال داده‌ها.
• لایه 3 – لایه شبکه: مدیریت مسیریابی و توازن بار.
• لایه 2 – لایه پیوند داده: مدیریت پروتکل‌های انتقال مستقیم داده.
• لایه 1 – لایه فیزیکی: مدیریت ارسال داده‌های خام از طریق رسانه‌های انتقال.

پروتکل‌های WAN

WAN از پروتکل‌های مختلفی برای ارتباط استفاده می‌کند، از جمله:

• Frame Relay: بسته‌بندی داده در قالب فریم و انتقال از طریق خطوط خصوصی.
• Asynchronous Transfer Mode (ATM): انتقال داده در قالب سلول‌های 53 بایتی.
• Packet over SONET/SDH: پروتکلی برای ارتباط بر روی فیبر نوری.
• TCP/IP: رایج‌ترین پروتکل ارتباطی برای شبکه‌ها.

LAN چیست و چه ارتباطی با WAN دارد؟

شبکه‌های محلی (LAN) اجزای سازنده WAN هستند. LAN شامل دستگاه‌هایی است که در یک مکان کوچک مانند یک ساختمان یا دفتر به هم متصل شده‌اند.

• LAN: شبکه‌های کوچک، سریع و ساده‌تر با هزینه پایین‌تر.
• WAN: اتصال LANها به یکدیگر در یک شبکه گسترده با ظرفیت بالا و مدیریت پیچیده‌تر.

نحوه کار WAN

سازمان‌ها برای اتصال منابع خود در مراکز داده، دفاتر و فضای ابری خصوصی (VPC) از ترکیبی از اتصالات شبکه‌ای و خدمات اینترنتی استفاده می‌کنند. معمولاً این زیرساخت از ارائه‌دهندگان خدمات شبکه اجاره می‌شود.

انواع رایج اتصالات:

• خطوط اجاره‌ای (Leased Lines): اتصالات مستقیم بین دو نقطه شبکه.
• تونلینگ (Tunneling): رمزگذاری داده‌ها برای انتقال امن بر بستر اینترنت.
• MPLS: مسیریابی داده بر اساس برچسب‌ها برای افزایش کارایی شبکه.
• SD-WAN: نسخه‌ی نرم‌افزاری‌شده MPLS برای انعطاف‌پذیری بیشتر و هزینه کمتر.

بهینه‌سازی WAN

تکنیک‌های بهینه‌سازی عملکرد WAN شامل:

• مدیریت جریان داده: کش‌کردن اطلاعات، حذف داده‌های تکراری و فشرده‌سازی فایل‌ها.
• شتاب پروتکل: کاهش تعداد بسته‌های داده در پروتکل‌های پرچت.
• محدودیت نرخ و اتصال: کنترل پهنای باند و تعداد کاربران.
• بخش‌بندی شبکه: اولویت‌بندی ترافیک حیاتی برای بهبود عملکرد.

منبع : aws.amazon